Zgłoś nieaktualne dane lub dodaj nowe
Norwegia nie należy do Unii Europejskiej, jest jednak z nią związana układem o Europejskim Obszarze Gospodarczym (EOG). Dzięki temu Polacy, jak również inni obywatele nowych państw członkowskich, mogą podejmować pracę na podobnych zasadach jakie obowiązują w całej UE.
Jak większość państw europejskich wprowadziła pewne ograniczenia w dostępie do swojego rynku pracy nowym obywatelom Wspólnoty.
Rejestracja
Polacy mogą przebywać w Norwegii w celu poszukiwania pracy przez okres do sześciu miesięcy, pod warunkiem dokonania w placówce publicznych służb zatrudnienia (Aetaten – urząd pracy) rejestracji jako poszukujący pracy. W przeciwnym wypadku okres dozwolonego pobytu wynosi 3 miesiące. W okresie poszukiwania pracy należy dysponować odpowiednimi środkami utrzymania.
Pozwolenie na pobyt z możliwością pracy w Norwegii
O pozwolenie na pobyt z możliwością podjęcia pracy można starać się zarówno w norweskich placówkach dyplomatyczno – konsularnych, jak i w komisariatach policji na terenie Norwegii. Wniosek o zezwolenie na pobyt z możliwością pracy może także w imieniu pracownika złożyć upoważniony przez niego pracodawca. Dokument ten jednak musi być podpisany zarówno przez pracownika jak i pracodawcę, niezbędne jest również dołączenie do niego poświadczenia zatrudnienia lub kserokopia umowy o pracę.
Zezwolenie nie jest zależne od konkretnego typu pracy, jej miejsca ani kwalifikacji zawodowych. W przypadku zmiany pracy nie wymaga się powtórnego wnioskowania o zezwolenie. Jeżeli jest prawdopodobne, że wniosek danej osoby zostanie rozpatrzony pozytywnie przez Urząd ds. Cudzoziemców, policja może wydać pracownikowi tymczasowe pozwolenie na pracę.
Odrębne procedury dotyczą osób starających się o pracę w charakterze au pair.
Zezwolenie na pobyt z możliwością pracy nie stanowi pozwolenia na osiedlenie się. Pozwolenie na osiedlenie, dające prawo do stałego pobytu i pracy w Norwegii, może być wydane osobom zamieszkałym w Norwegii nieprzerwanie przez okres co najmniej trzech lat.
Po otrzymaniu zezwolenia na pobyt należy zarejestrować się w Urzędzie Ewidencji Ludności (Folkeregisteret). Konieczna jest również rejestracja w urzędzie podatkowym (Skattekort).
Pozwolenie na pracę w Norwegii
Warunkiem koniecznym ubiegania się o pozwolenie na pracę jest oczywiście wcześniejsze otrzymanie oferty pracy na pełnym etacie (40 godzin tygodniowo). Warunki pracy i płacy muszą odpowiadać warunkom oferowanym pracownikom norweskim zatrudnionym na tożsamych stanowiskach.
Kto nie potrzebuje pozwolenia na pobyt w Norwegii?
- usługodawcy np. osób zatrudnionych u zagranicznego pracodawcy, wykonującego w imieniu tegoż pracodawcy usługi/zlecenia w Norwegii,
- osoby prowadzących działalność gospodarczą zarejestrowaną w jednym z państw UE,
- studenci studiujący w Norwegii,
- obywatele państw UE posiadających prawo pobytu, prawo pracy, zezwolenie na osiedlenie się w Norwegii minimum 12 miesięcy przed dniem 1 maja 2004 roku.
Kto ma szansę na pracę w Norwegii?
Przez wiele lat kraje skandynawskie, przede wszystkim Szwecja i Norwegia, kojarzyły się Polakom z możliwością wyjazdu na „saksy” owocowe. Nadal praca sezonowa przy zbiorze owoców jest bardzo popularna, jednak norweski rynek otworzył się także na przedstawicieli innych zawodów. W kraju tym szpitale czekają na polskich lekarzy i pielęgniarki. Oferują wysokie zarobki, opiekę socjalną, oraz przywileje zawodowe. Ale stawiają też wymagania, przede wszystkim językowe. Osoby nie znające chociażby języka angielskiego nie mają szans na zatrudnienie. Do pracy potrzebni są także specjaliści zatrudnieni przy wydobyciu ropy naftowej, w przemyśle rybnym, turystyce, budownictwie. Szansę na pracę mają pracownicy leśni, marynarze i przedstawiciele innych zawodów morskich. Legalna praca w Norwegii jest także w charakterze Au-pair.
Jak znaleźć pracę w Norwegii?
W Norwegii jest praca dla Polaków w poniższych branżach:
– branża usługowa;
– branża budowlana;
– branża stoczniowa;
– branża naftowa;
– branża petrochemiczna;
– leśnictwo;
– przemysł maszynowy;
– opieka nad dziećmi jako au-pair.
Pracownik – gość w Norwegii
Jako pracownik – gość można starać się o pracę na farmach norweskich. Pozwolenie na pracę tego rodzaju uzyskuje się maksymalnie na 3 miesiące, bez możliwości przedłużenia. W placówce konsularnej Norwegii należy złożyć:
– wypełniony blankiet wniosku o pozwolenie na pracę (ze zdjęciem);
– kopię paszportu;
– standardowy blankiet umowy o pracę (z zatwierdzonej organizacji pośredniczącej w zatrudnieniu pracownika).
Praktykant w Norwegii
Praktyka w Norwegii służyć ma podniesieniu kwalifikacji zawodowych dlatego musi być zgodna z wykształceniem zawodowym kandydata. Aby ubiegać się o pozwolenie na pracę należy posiadać konkretną ofertę pracy. Dokument zezwalający na pracę w charakterze praktykanta udzielane jest na okres maksymalnie dwóch lat. Otrzymanie pozwolenia kosztuje 600 koron norweskich (NOK), tj. ok. 306 PLN. Aby je uzyskać w placówce konsularnej Norwegii należy złożyć:
- wypełniony blankiet wniosku o pozwolenie na pracę (ze zdjęciem);
- kopię paszportu;
- standardowy blankiet umowy o pracę dla praktykantów;
- dokumentację posiadanego wykształcenia.
Praca dla Au – pair w Norwegii
Praca w charakterze au pair polega zazwyczaj na opiece nad dziećmi, czasem sprzątaniu i gotowaniu. Młode kobiety pracują w ten sposób w zamian za mieszkanie, utrzymanie i kieszonkowe. O pozwolenie na takie zatrudnienie należy się starać przed wyjazdem do Norwegii, posiadając już ofertę konkretnej rodziny. Pozwolenie wydawane jest na dwa lata.
Specjalista w Norwegii
Specjalista jest osobą posiadającą wykształcenie zawodowe lub kwalifikacje specjalne, na które aktualnie istnieje zapotrzebowanie w Norwegii. Wiedza i umiejętności tej osoby muszą być niezbędne dla zatrudniającej go firmy. Aby ubiegać się o pozwolenie na pracę jako specjalista trzeba posiadać konkretną ofertę pracy. O dokument ten można ubiegać się w każdej placówce dyplomatycznej Norwegii. Pozwolenie wydaje się zazwyczaj na jeden rok, ale może zostać odnowione. Po trzech latach specjalista ma prawo uzyskać zgodę na osiedlenie się.
Praca sezonowa w Norwegii
Pracownicy sezonowi to najczęściej osoby zatrudnione przy zbiorach plonów w rolnictwie, zbieraniu jagód w lesie lub w charakterze zastępstwa w sezonie urlopowym. Pozwolenie na pracę sezonową wydawane jest zazwyczaj na okres od trzech do sześciu miesięcy. Po upływie tego czasu, można starać się o ponowne pozwolenie na pracę w charakterze pracownika sezonowego, ale dopiero po upływie 6 miesięcy od ostatniego pobytu w Norwegii. Norweski pracodawca zatrudniając cudzoziemca do pracy sezonowej musi zapewnić takie same warunki pracy, jak rodowitemu Norwegowi.
Pozwolenie na pracę sezonową w Norwegii
Chcąc otrzymać pozwolenie na pracę w charakterze pracownika sezonowego w Ambasadzie Norweskiej należy złożyć:
- wypełniony blankiet wniosku o pozwolenie na pracę, ze zdjęciem;
- kopię paszportu;
- blankiet oferty zatrudnienia/ umowy o pracę.
Złożenie i rozpatrzenie wniosku jest bezpłatne.
Formularze można znaleźć na stronach internetowych Urzędu ds. Cudzoziemców pod adresem: www.udi.no lub otrzymać w norweskich placówkach dyplomatyczno-konsularnych bądź komisariatach policji na terenie Norwegii.
Formularze należy dokładnie wypełnić. Braki w złożonej dokumentacji mogą być przyczyną negatywnego rozpatrzenia wniosku.
Rodzaje umów o pracę
Niezależnie od tego, czy będziesz zatrudniony/-a na czas nieokreślony lub określony, to zawsze powinieneś/-aś zawrzeć umowę o pracę. Sprawdź wszystkie warunki i regulacje dotyczące Twego stanowiska i upewnij się, że wszystko, co jest napisane w umowie, jest dla Ciebie zrozumiałe.
Umowa o pracę powinna zawierać następujące informacje:
- nazwa i adres pracodawcy i pracownika, data rozpoczęcia stosunku pracy oraz określenie miejsca pracy,
- stanowisko i obowiązki pracownika,
- rodzaj zatrudnienia (umowa na czas określony lub nieokreślony),
- termin wypowiedzenia lub data wygaśnięcia umowy o pracę,
- wynagrodzenie i sposób płatności,
- godziny pracy i płatny urlop,
- obowiązujący układ zbiorowy pracy,
- warunki podejmowania pracy za granicą, jeżeli okres zatrudnienia za granicą będzie wynosił więcej niż jeden miesiąc.
Zatrudnienie na czas nieokreślony z reguły rozpoczyna się okresem próbnym. Długość okresu próbnego powinna być określona na samym początku, maksymalny czas trwania okresu próbnego wynosi sześć miesięcy. Podczas okresu próbnego zarówno Ty, jak i Twój pracodawca możecie wypowiedzieć umowę z zachowaniem 14-dniowego terminu wypowiedzenia. Pamiętaj, aby okazać pracodawcy swoją kartę podatkową. W przeciwnym razie pracodawca będzie ustawowo zobligowany do potrącenia 50% podatku z Twego wynagrodzenia.
Norweska ustawa o ochronie pracowników i środowiska pracy (Worker Protection and Working Environment Act – WPWEA) określa przypadki, w których dopuszczalny jest stosunek zatrudnienia na czas określony. WPWEA dopuszcza jednak pewne wyjątki. Tymczasowe (na czas określony) zatrudnienie jest możliwe w przypadku miejsc pracy, które przykładowo tymczasowo się zwolniły w związku z chorobą, urlopem wychowawczym lub z innymi formami nieobecności pracowników. Zatrudnienie na czas określony możliwe jest także w odniesieniu do różnych rodzajów odbywanych praktyk. Ponadto możliwe jest także tymczasowe zatrudnienie, jeżeli jest to „uzasadnione charakterem pracy”, na przykład w przypadku nieoczekiwanego nakładu pracy lub jeżeli praca lub zadanie do wykonania ma czasowy charakter.
Godziny pracy
Tydzień roboczy w Norwegii wynosi maksymalnie 40 godzin, co daje średnią ośmiu godzin pracy przez pięć dni w tygodniu. Tydzień roboczy pracowników zmianowych jest o kilka godzin krótszy. Większość urzędów jest czynna od 8:00 do 16:00. Godziny pracy mogą się różnić zależnie od rodzaju działalności oraz branży, więc niektóre firmy rozpoczynają działalność o 7 rano, a inne o 9 rano.
W przypadku pracy ponad 40 godzin tygodniowo, pracownikom przysługuje dodatek za
nadgodziny, w wysokości co najmniej 40%. Wypłacanie takiego dodatku nie jest jednak prawnie wymagane w przypadku kadry kierowniczej.
Zarobki
Zasadniczo kwota wynagrodzenia jest ustalana pomiędzy pracownikiem, a pracodawcą, ponieważ w Norwegii nie ma przepisu określającego wysokość płacy minimalnej. Tym niemniej, w wielu przypadkach, pomiędzy związkami zawodowymi, a organizacjami zrzeszającymi pracodawców zawierane są układy zbiorowe, dotyczące wynagrodzenia. Najniższa stawka godzinowa – według taryf związków zawodowych – wynosi 120-130 koron brutto (66-72 złotych), lecz dodatkowo jeszcze pracownikowi należą się różne dodatki. Najważniejsze są nadgodziny, które w Norwegii są traktowane bardzo restrykcyjnie. Za pierwsze dwie pracodawca musi zapłaci 50 % więcej, a za każde następne już 100 %. Podwójna stawka obowiązuje po godzinie 21.00 oraz w soboty i niedziele.
Urlop wypoczynkowy
Ustawa o urlopach wypoczynkowych zapewnia pracownikom prawo do corocznego urlopu wypoczynkowego i prawo do wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego. Każdy ma prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 25 dni roboczych w ciągu jednego roku urlopowego (pokrywającego się z rokiem kalendarzowym). Soboty liczą się także jako dni robocze, chociaż normalnie są wolne od pracy. Pracownicy powyżej 60 lat mają prawo do jednego dodatkowego tygodnia urlopu (6 dni).
Prawo do wynagrodzenia za czas urlopu wypracowuje się w roku kalendarzowym przed rozpoczęciem danego roku urlopowego. Wynagrodzenie za czas urlopu wynosi 10,2% pensji w roku poprzedzającym rok urlopowy. W przypadku osób, które mają powyżej 60 lat kwota ta jest podwyższona o 2,3% od wysokości pensji.
O terminie wykorzystania urlopu ma prawo decydować pracodawca ale ma on również obowiązek przedyskutowania tego z pracownikiem. W okresie od 1 czerwca do 30 września każdy ma prawo do wzięcia 3 tygodni urlopu bez przerw. Można zażądać wykorzystania reszty przysługującego urlopu w całości. Można wymagać również od pracodawcy poinformowania o rozpoczęciu okresu wykorzystania urlopów wypoczynkowych na dwa miesiące naprzód.
Urlop „tacierzyński”
Urlop „tacierzyński” ma na celu ułatwienie rodzicom pogodzenia życia zawodowego oraz rodzinnego. Zachęca mężczyzn do większego zaangażowania się w opiekę nad dzieckiem. W tym celu zarezerwowane jest dla nich 10 tygodni.
Norwescy rodzice mogą wybierać pomiędzy 46 tygodniami urlopu płatnego w 100% lub 56 tygodniami urlopu płatnego w 80%.
Źródło: