Zgłoś nieaktualne dane lub dodaj nowe
Umowa o pracę
Warunki zatrudnienia ustala pracownik i pracodawca. Należy pamiętać o tym, że nie mogą być one gorsze od gwarantowanych przez irlandzki kodeks pracy. Według przepisów Ustawy o warunkach zatrudnienia (The Terms of Employment (Information) Acts) z 1994 r., z późniejszymi nowelizacjami, pracodawca w ciągu 60 dni ma obowiązek przedstawienia pracownikowi na piśmie pełnej informacji o sposobie i warunkach zatrudnienia.
Informacje, które pracownik musi otrzymać od pracodawcy, to:
- nazwisko / pełna nazwa firmy i adres pracodawcy
- miejsce wykonywania pracy
- rodzaj wykonywanej pracy i zajmowane stanowisko
- data rozpoczęcia pracy
- przewidywany czas zatrudnienia (gdy podejmujesz pracę tymczasową, ale na ponad miesiąc)
- data wygaśnięcia umowy o pracę (kiedy zatrudniasz się na czas określony)
- stawka wynagrodzenia w euro na godzinę (wysokość stawki w danym czasie powinna być zgodna z Ustawą o minimalnym wynagrodzeniu – National Minimum Wage Act – przynajmniej taka sama, ale nie niższa)
- terminy wypłat i ich częstotliwość (co tydzień, co dwa tygodnie, co miesiąc)
- godziny pracy, z pełnym określeniem godzin nadliczbowych
- prawo do przerwy w pracy w ciągu jednego dnia roboczego
- prawo do płatnego urlopu
- jasne określenie praw, które przysługują pracownikowi z chwilą utraty zdolności do pracy (choroba, wypadek, inne okoliczności niezależne od pracownika)
- informacje na temat emerytury i irlandzkich programów funduszy emerytalnych
- określenie okresu wypowiedzenia umowy o pracę, który obowiązuje pracodawcę i pracownika
- informacje o umowach zbiorowych, które mogą wpływać na umowę o pracę
- potwierdzenie prawa pracownika (na piśmie) do otrzymywania informacji o wysokości wynagrodzenia za każdą przepracowaną godzinę, za dowolny okres zatrudnienia w okresie ostatnich 12 miesięcy.
Informacji o warunkach zatrudnienia nie otrzymuje osoba, która pracuje krócej niż 30 dni.
W innym wypadku pracodawca musi obowiązkowo zapoznać pracownika z warunkami. W przeciwnym razie pracownik, który nie otrzymał na piśmie takiej szczegółowej informacji, ma prawo złożyć skargę do urzędu Rights Commissioner (Pełnomocnika ds. Pracy). Składa się je na formularzach, które można otrzymać w Biurze Informacji ds. Praw Pracowniczych przy Ministerstwie Przedsiębiorczości, Handlu i Zatrudnienia.
Employment Rights Information Unit – Department of Enterprise,
Trade and Employment;
adres: Davitt Mouse,
65 A Adelaide Road,
Dublin 2,
tel. 01 631 3131,
e-mail: [email protected]
Rodzaje zatrudnienia:
Zatrudnienie w niepełnym wymiarze godzin – pracownicy zatrudnieni w niepełnym wymiarze godzin mają podobne prawa do tych pracujących na pełny etat.
W niektórych jednak sytuacjach, pracownik zatrudniony w niepełnym wymiarze, aby móc skorzystać z pewnych praw, musi wypracować pewną określoną ilość godzin w ustalonym okresie.
Zatrudnienie na czas określony – coraz więcej osób zatrudnianych jest na czas określony (lub na umowę-zlecenie). Pracujący na zasadzie odnawiania umów na czas określony są ustawowo chronieni przed nieuzasadnionym lub niezgodnym z prawem zwolnieniem. Skargę można jednak wnieść dopiero po roku nieprzerwanego zatrudnienia.
Okres próbny – umowa o pracę może obejmować okres próbny i zezwalać na jego przedłużenie. W trakcie tego okresu pracownikowi nie przysługują prawa z tytułu nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę, chyba że pozostawał w stosunku pracy przez okres dłuższy niż jeden rok albo wypowiedzenie ma związek z przynależnością lub działaniami na rzecz organizacji związkowych, jest wynikiem zajścia pracownika w ciążę lub chęci skorzystania z urlopu macierzyńskiego.
Jeśli pracodawca odmawia przedstawienia warunków umowy na piśmie, można wnieść skargę do Rzecznika Praw (Rights Commissioner). Skargę należy wnieść w trakcie trwania zatrudnienia lub do 6 miesięcy po jego zakończeniu.
Praca na okres próbny a wypowiedzenie pracy
Okres próbny trwa zazwyczaj trzy miesiące i niestety przez cały ten czas prawodawca ma prawo zwolnić pracownika nawet z dnia na dzień. Jeżeli okres próbny minie i pracownik zostanie zatrudniony na stałe w oparciu o umowę o pracę pracodawca będzie musiał stosować się do przepisów obowiązującego w Irlandii kodeksu pracy przestrzegając okresu wypowiedzenia, zależnego od stażu pracy. Jedynie w przypadku zwolnienia dyscyplinarnego pracodawca ma prawo nie zachowywać okresu wypowiedzenia. Jednak na Zielonej Wyspie sytuacje takie mają miejsce bardzo rzadko.
Czas pracy
Średni tydzień pracy liczy maksymalnie 48 godzin. Liczba ta może być uśredniana w okresie 4-, 6- lub 12-miesięcznym, w zależności od okoliczności.
Każdy pracownik ma ogólne prawo do:
- dziennego okresu odpoczynku – 11 kolejnych godzin dziennego odpoczynku w ciągu okresu 24-godzinnego,
- tygodniowego okresu wypoczynku – jeden okres 24 godzin odpoczynku poprzedzony okresem dziennego odpoczynku (11 kolejnych godzin),
- przerw w pracy – 15 minut w przypadku przepracowania więcej niż 4 i pół godziny;
- 30 minut, gdy przepracowano ponad 6 godzin, co może obejmować pierwszą przerwę.
Ustawa o organizacji czasu pracy (The Organisation of Working Time Act, 1997) gwarantuje maksymalnie 4-tygodniową długość corocznego urlopu wypoczynkowego. Kontrakt pracowniczy może jednak dawać większe uprawnienia. Okresy trwania urlopu przewidziane ustawą są bowiem okresami minimalnymi, a pracodawca i pracownik mogą je przedłużyć w zawartej umowie. Urlop powinien być wykorzystany w danym roku jego przysługiwania lub na życzenie pracownika w przeciągu 6 miesięcy jego trwania. Dłuższe odroczenia (znane jako ‘carrying-over’ -przeniesienia) urlopu są sprawą uzgodnień pomiędzy pracownikiem a pracodawcą.
Istnieją trzy sposoby naliczania urlopu wypoczynkowego:
I sposób – bazuje na ilości przepracowanych godzin w rocznym okresie rozliczeniowym, który biegnie od kwietnia do marca. Pracownik, który przepracował w tym czasie co najmniej 1365 godzin (tzn. średnio 26,25 godzin w tygodniu) ma prawo do 4-tygodniowego urlopu. Wielu pracodawców jako okresu rozliczeniowego używa też roku kalendarzowego.
II sposób – jeśli pracownik przepracował co najmniej 117 godzin w miesiącu, to należą mu się 2 dni i 8 godzin urlopu (1/3 tygodnia pracy za każdy miesiąc).
III sposób – 8% ilości godzin przepracowanych w rocznym okresie rozliczeniowym, ale nie więcej niż 4 tygodnie.
Pracownik może wybrać tę metodę, która daje mu większe uprawnienia. Pracownik, który przepracował 8 miesięcy, ma prawo do 2-tygodniowego, nieprzerwanego urlopu wypoczynkowego. W przypadku choroby podczas korzystania z urlopu wypoczynkowego należy poprosić lekarza rodzinnego (GP) o zaświadczenie lekarskie i przedstawić je pracodawcy po powrocie do pracy. W ten sposób dni choroby nie będą się wliczały do urlopu wypoczynkowego. Większość pracowników ma prawo do zapłaty za nieprzepracowane dni ustawowo wolne od pracy. Wyjątkiem są ci, którzy przepracowali łącznie mniej niż 40 godzin w ciągu 5 tygodni przed danym dniem ustawowo wolnym od pracy.
Ci, którzy się kwalifikują, mają prawo wyboru pomiędzy płatnym dniem wolnym lub jedną z poniższych możliwości:
– inny płatny dzień wolny w ciągu miesiąca;
– dodatkowy dzień urlopu;
– dodatkowa dzienna stawka płacy.
Informacje dodatkowe dotyczące urlopów i praw pracowniczych w Irlandii można uzyskać pod adresem:
Dział Praw Pracowniczych Ministerstwa Przedsiębiorczości, Handlu i Zatrudnienia
Employment Rights Unit,
Department of Enterprise, Trade and Employment,
Room G05, Davitt House,
65a Adelaide Road,
Dublin 2.
Infolinia: 1890 201 615
Fax: (01) 631 3267
E-mail: [email protected]
Prawo w Irlandii nie nakłada na pracodawców obowiązku wypłacania wynagrodzenia pracownikowi w okresie choroby.
Kobieta uprawniona jest do 18 tygodni płatnego urlopu macierzyńskiego. 4 tygodnie omawianego urlopu muszą zostać wykorzystane przed planowanym rozwiązaniem i 4 tygodnie po porodzie. Jeżeli pracowała w ciągu ostatnich 12 miesięcy co najmniej 39 tygodni może otrzymywać także zasiłek macierzyński. Wynosi on tygodniowo 70% dochodu brutto z danego roku podatkowego podzielonego przez liczbę przepracowanych tygodni.
Dni ustawowo wolne od pracy
- Nowy Rok,
- Dzień Świętego Patryka,
- Poniedziałek Wielkanocny,
- Pierwszy poniedziałek maja,
- Pierwszy poniedziałek czerwca,
- Pierwszy poniedziałek sierpnia,
- Ostatni poniedziałek października,
- Boże Narodzenie (25 grudnia),
- Dzień Świętego Stefana (26 grudnia).
Jeśli pracownik przebywał w pracy w trakcie świąt państwowych, pracodawca jest zobowiązany do:
- przyznania płatnego wolnego dnia w ciągu miesiąca,
- przyznania pracownikowi dodatkowego dnia dodanego do urlopu wypoczynkowego.
Pracodawca może zdecydować, który wariant wybrać.
Jeśli któryś z wyżej wymienionych dni wypadnie w czasie, w którym pracownik nie pracuje, należy mu się 1/5 wynagrodzenia za przeciętny dzień w pracy.
Osoba pracująca na pół etatu musi przepracować co najmniej 40 godzin w ciągu ostatnich 5 tygodni, aby mieć prawo do płatnego dnia wolnego od pracy z tytułu święta.
Wynagrodzenie za pracę
Każdy pracownik posiadający pozwolenie na pracę ma gwarantowaną minimalną stawkę wynoszącą 7 euro za godzinę, ale z reguły płace kształtują się one na poziomie 8 – 10 euro (stawki dla specjalistów z wyższym wykształceniem wynoszą powyżej 10 euro). Prawo nie reguluje stawek za godziny nadliczbowe – są one zależne od pracodawcy (najczęściej jest to 1,5 stawki godzinowej).
Wypłaty odbywają się w systemie tygodniowym przelewem na konto bankowe lub w czekiem.
Minimalna płaca to 1073 euro miesięcznie.
Podatki
Podatnikiem podatku w Irlandii staje się każdy, kto osiągnął dochód (jego źródło może pochodzić spoza Irlandii). Należy go uiścić w danym roku podatkowym. W latach podatkowych, w których podatnik nie był rezydentem, zapłaci tylko za zobowiązania podatkowe powstałe na terenie Irlandii. Dodatkowymi obciążeniami są: ubezpieczenie społeczne (‘Pay-Related Social Insurance’ lub PRSI) oraz w pewnych przypadkach 2% składka zdrowotna. Są one odciągane od pensji i wpłacane do Urzędu Skarbowego (The Revenue Commissioners) przez pracodawcę lub wpłacane bezpośrednio – w przypadku pracujących na własny rachunek.
Status pobytowy dla celów podatkowych określany jest na podstawie ilości dni przebywania na terenie Irlandii w danym roku podatkowym. Status rezydenta uzyskuje się w dwóch przypadkach:
- jeśli w danym roku podatkowym zainteresowany przebywał na terenie Irlandii co najmniej 183 dni;
- jeśli w ciągu dwóch kolejnych lat podatkowych zainteresowany spędził na terenie Irlandii łącznie, co najmniej 280 dni (jeśli jednak w którymkolwiek z tych lat przebywał w Irlandii przez okres krótszy niż 30 dni, czas ten nie wlicza się do całości okresu).
Podatek obejmuje wszelkie dochody z pracy (włączając na przykład premie, nadgodziny, substytuty niepieniężne czy też dodatkowe profity (tzw. ‘benefit-in-kind’) tj. możliwość używania samochodu firmowego, napiwki, prezenty świąteczne od firmy itd.). Nie opodatkowane są: stypendia naukowe, zyski z papierów i bonów oszczędnościowych oraz programu oszczędnościowego Poczty Irlandzkiej (An Post) – National Instalment Savings.
Podatek dochodowy od osób fizycznych
Większość zatrudnionych w Irlandii płaci podatki za pośrednictwem systemu zwanego PAYE (Pay As You Earn). Polega on na tym, że pracodawca odciąga kwotę podatku bezpośrednio od twoich zarobków, po czym odprowadza ją do Urzędu Skarbowego (The Revenue Commissioners).Rozpoczynając pracę ważne jest, aby upewnić się, że pracodawca odprowadza właściwe kwoty na poczet płaconych przez zainteresowanego podatków.
Należy uczynić dwie rzeczy:
- dostarczyć pracodawcy numer PPS (znany dawniej jako RSI No.); numer ten jest niepowtarzalnym identyfikatorem dla usług publicznych w Irlandii – pracodawca poinformuje wtedy urząd skarbowy o rozpoczęciu u niego pracy;
- złożyć podanie o certyfikat podatkowy (certificate of tax credits). W tym celu należy wypełnić specjalny formularz aplikacyjny 12A (Application for a Certificate of Tax Credits and Standard Rate Cut-Off Point); można go uzyskać u pracodawcy lub w każdym urzędzie skarbowym.
Dla pewności, że pracodawca i urząd skarbowy zdążą załatwić wszystkie formalności przed datą pierwszej wypłaty, należy to wszystko zrobić zaraz po zaakceptowaniu oferty pracy (nawet jeśli jest to tylko praca wakacyjna lub na pół etatu).
Kwoty zwolnione od podatku (tzw. Tax Credits)
Istnieje kwota zwolnioną od podatku (Tax Credits). Podatk jest pobierany dopiero od pewnej kwoty. Jej wysokość zależy od kwoty przysługującego zwolnienia podatkowego (Tax Credits). Przed rozpoczęciem każdego roku podatkowego każdy otrzymuje powiadomienie z urzędu skarbowego na temat kwot zwolnień, jakie przysługują oraz tzw. tabelę podatkową, mającą zastosowanie w konkretnym przypadku osoby zainteresowanej. Zmiany wynikające z Ustawy Budżetowej stosowane są automatycznie. Wraz z powiadomieniem otrzymuje się specjalny formularz TFA 1 (Revision of Tax-Free Allowances), który wypełnia się w celu wprowadzenia ewentualnych zmian, domagania się należnych dodatkowych zwolnień, powiadomienia urzędu skarbowego o zmianie okoliczności mogących mieć wpływ na zawartą w zawiadomieniu tabelę oraz kwoty zwolnień.
Formularz ten można otrzymać także w każdym oddziale urzędu skarbowego.
Progi podatkowe
W Irlandii obowiązuje dwustopniowa skala podatkowa. Dochody osób fizycznych opodatkowane są od 20% do 42%.
Podatek VAT
Podstawowa stawka podatku wynosi 21%. Ponadto stosowane są dwie stawki preferencyjne: 4,3% (na zwierzęta hodowlane oraz psy wyciągowe tzw. Greyhounds) oraz 13,5% (np. na usługi budowlane). Firmy zarejestrowane w Irlandii, których sprzedaż do zarejestrowanych na VAT odbiorców w UE oraz poza nią stanowi 75% dochodu, mogą ubiegać się o stałe zwolnienie z VAT przy zakupie większości towarów i usług. Tego typu zwolnienie przysługuje wyłącznie firmom, których podstawowa działalność polega na świadczeniu dostaw towarów. Firmy spoza Irlandii oraz nie zarejestrowane w tym kraju na VAT, a które otrzymały faktury z naliczonym irlandzkim VAT-em mogą ubiegać się o jego zwrot w Urzędzie Celno-Skarbowym (The Revenue).
Inne podatki i opłaty lokalne
Podatek „awaryjny” (Emergency Tax)
Pracodawca zmuszony jest dokonać odliczenia podatku na zasadach awaryjnych, jeśli nie otrzyma od pracownika:
- certyfikatu podatkowego (zaświadczenie o kwocie zwolnionej z podatku) z urzędu skarbowego lub
formularza P45 (część 2 i 3), - deklaracji podatkowej wystawionej przez poprzedniego pracodawcę.
Oznacza to, że pracownik otrzyma czasowe jednomiesięczne zwolnienie z podatku, ale począwszy od drugiego miesiąca podatek będzie stopniowo wzrastał. W efekcie, po 4 tygodniach odbierane są wszelkie zwolnienia, a od 9 tygodnia płacona jest wyższa stawka podatku, bez względu na poziom zarobków. Więcej informacji na temat systemu podatkowego w Irlandii można uzyskać, kontaktując się z miejscowym urzędem skarbowym. Szczegółowe pytania na temat statusu pobytowego oraz opodatkowania dochodów uzyskanych przed przyjazdem do Irlandii powinny być adresowane do:
Residence Section,
Revenue Commissioners
Government Buildings,
Nenagh,
Co.Tipperary
Telephone: (067) 33533
E-mail: [email protected]
Department of Social and Family Affairs
Information Service
Aras Mhic Dhiarmada,
Store Street,
Dublin 1
Telephone: (01) 8748444
Adresy stron internetowych zawierających więcej informacji z powyższego zakresu
http://www.brhdublin.republika.pl/
http://www.old.emigrant.ie/living/tax.htm
Ważne adresy
W razie wszelkich kłopotów z pracodawcami oraz w sytuacji zaistnienia jakichkolwiek kwestii spornych dotyczących zatrudnienia należy skontaktować się z Biurem Informacji ds. Praw Pracowniczych:
Biuro Informacji ds. Praw Pracowniczych (Employment Rights Information Unit):
Department of Enterprise, Trade and Employment
Davitt House, Adelaide Road , Dublin 2
Tel No: (01) 631 3131. Fax No: (01) 631 3329
Tania linia telefoniczna dla osób dzwoniących spoza Dublina: 1890 201 615
e-mail: erinfo @entemp.ie
W przypadku poważnej kwestii spornej z pracodawcą, pracownik może zwrócić się o bezpłatną pomoc prawną do:
Irlandzkich Związków Zawodowych (Irish Trade Unions):
Irish Congress of Trade Unions
31/32 Parnell Square
Dublin
Phone: +353 1 8897777
Fax: +353 1 8872012
www.ictu.ie
Biuro Informacji ds. Praw Pracowniczych (Employment Rights Information Unit):
tel: (059) 9178990.
Linia telefoniczna dla osób dzwoniących spoza Dublina:
1890 80 80 90.
e-mail: [email protected]
Inspektorat Pracy (Labour Inspectorate Section):
tel: (01) 631 3322 faks: (01) 631 3279.
Linia telefoniczna dla osób dzwoniących spoza Dublina:
1890 220 222
Wydział Pozwoleń na Pracę (Work Permits Section):
tel: (01) 631 3333/631 3308 faks: (01) 631 3268.
Linia telefoniczna dla osób dzwoniących spoza Dublina:
1890 201 616.
e-mail: [email protected]
Apelacyjny Sąd ds. Zatrudnienia (Employment Appeals Tribunal)
tel: (01) 631 2121 faks: (01) 631 3266.
Tańsza linia telefoniczna dla osób dzwoniących spoza Dublina:
1890 220 222
Sąd ds. Kodeksu Pracy i Stosunków Prawnych (Labour Court)
tel: (01) 613 6666 faks: (01) 613 6667.
Linia telefoniczna dla osób dzwoniących spoza Dublina:
1890 220 228.
e-mail: [email protected]
Źródło:
www.angliaodszkodowanie.pl/praca-w-irlandii/zwolnienie-z-pracy-irlandia.html
www.strefapracy.eu/index.php?id=928&id1=2
http://praca.wp.pl/kat,40674,title,Twoje-prawa-w-Irlandii,wid,8056449,wiadomosc.html